Bilderdijkstraat: verkeersveiligheid versus bomen?

De Bilderdijkstraat is een 30 meter brede hoofdstraat in het westelijke deel van de stad. Met winkels, huizen, cafés, voetgangers, fietsers, trams en auto’s. Vóór 2005 reden fietsers op fietsstroken tussen de rijdende en geparkeerde auto’s. Dit was gevaarlijk en stressvol. Om vrijliggende fietspaden te realiseren, moesten er moeilijke keuzes worden gemaakt. Lees hieronder meer over die dilemma’s.

De Bilderdijkstraat is een drukke fietsroute, onderdeel van het hoofdfietsnetwerk. Maar de fietsveiligheid was problematisch. Fietsers liepen veel risico door de grote hoeveelheid rijdende en geparkeerde auto’s. De straat was niet Duurzaam Veilig ingericht. Rond 2003 was de straat toe aan renovatie en werd een plan gestart om een nieuw ontwerp te maken.

Bomen of verkeersveiligheid?

Gescheiden fietspaden zouden de fietsveiligheid verbeteren, maar de optimale locatie voor de fietspaden was precies op de plek van oude bomen. De oude bomen waren zeer geliefd en konden niet zomaar worden verplaatst. Dat leidde tot lastige dilemma’s. Wat is belangrijker, bomen of de veiligheid van fietsers? Zijn vrijliggende fietspaden echt noodzakelijk? Kunnen we de bomen vervangen door nieuwe bomen op een betere locatie? Kan de straat worden omgetoverd tot eenrichtingsverkeer voor auto’s, om zo ruimte te maken voor fietspaden?

Na uitvoerig onderzoek en overleg met veel partijen is besloten dat de bomen blijven en dat er 1,8 meter brede fietspaden worden aangelegd tussen de bomen en de trottoirs. De trottoirs werden daarbij versmald van 5 meter tot ongeveer 3,5 meter breed.

Sinds de renovatie in 2005 is fietsen in de Bilderdijkstraat veiliger en prettiger geworden.

Bilderdijkstraat in beeld

Geen veilige ruimte voor fietsers. Foto: Stadsarchief Amsterdam, DRO

Geparkeerde auto’s maken het riskant voor voetgangers om over te steken. Foto Stadsarchief Amsterdam

Fietsen tussen rijden en parkeren auto’s, 2003. Foto: Marjolein de Lange

Bilderdijkstraat met fietspaden, 2011. Foto: Marjolein de Lange

Dwarsdoorsnede van de huidige lay-out op nrs 132-155. Afbeelding: gemeente Amsterdam

Fietsers en voetgangers op de Bilderdijkstraat, 2011. Foto: Marjolein de Lange

Uitritconstructie geeft voorrang en veiligheid aan fietsers en voetgangers langs de Bilderdijkstraat

Veilige verhoogde inritten bij de zijstraten

De kruispunten met de kleinere straten zijn uitgevoerd met uitritconstructies. Op een verhoogd plateau lopen het fietspad en het voetpad langs de Bilderdijkstraat door over de zijstraat. Dat betekent dat het verkeer uit de zijstraat voorrang moet verlenen aan de fietsers en de voetgangers langs de Bilderdijkstraat. De snelheid wordt verminderd door de verhoging. Het concept van uitritconstructies is onderdeel van het Nederlandse verkeersveiligheidsprogramma Duurzaam Veilig.

Lessons learnt

Redesigning main streets requires to make compromises. Here at Bilderdijkstraat, the sidewalks were narrowed to keep the trees and build the bicycle paths.

Cycle paths like these have contributed in making cycling doable for all, young and old. They helped in getting more people to cycle. So much so that now the 1.8-metre-wide cycle paths are getting overcrowded during rush hours.

With the project Seond Bicycle Ring, Amsterdam is looking into new solutions for Bilderdijkstraat, and subsequent streets.

Geleerde lessen

Het herinrichten van hoofdstraten vereist compromissen. Hier op de Bilderdijkstraat werden de trottoirs versmald om de bomen te behouden en de fietspaden aan te leggen.

Fietspaden als deze dragen eraan bij dat fietsen voor iedereen, jong en oud, aantrekkelijk en behapbaar is geworden. Dat is een belangrijke reden waarom meer mensen voor de fiets kiezen. Er zijn nu zelfs zoveel fietsers dat de 1,8 meter brede fietspaden in de spits te krap beginnen te worden.

Met het project Tweede Fietsring onderzoeken we nieuwe oplossingen voor de Bilderdijkstraat en de aansluitende straten.