Amsterdam dicht bij het Europese fietsvuur
Amsterdam Bike City is lid geworden van de ECF, de European Cyclists’ Federation. Wat doet die club? En waarom is ABC lid geworden? Een gesprek met Henk Swarttouw, voorzitter van de ECF en Anne Hovingh, beleidsadviseur van de gemeente Amsterdam.
Wat is de ECF?
‘Het korte antwoord is dat de ECF een parapluorganisatie is van Europese Fietsersbonden’ zegt voorzitter, de oud-diplomaat Henk Swarttouw. ‘Maar daarnaast is de ECF veel meer. We zijn de organisator van Velo-city, de jaarlijkse internationale fietsconferentie, we beheren het langeafstandsfietsrouteproject Euro Velo, en we hebben een aantal netwerken, bijvoorbeeld ons Cities & Regions for Cyclists-netwerk. Dat is waar Amsterdam Bike City lid van wordt.
Waarom is ECF-lidmaatschap interessant voor Amsterdam?
Anne Hovingh: ‘We werken best veel samen op het gebied van fiets met andere Europese steden. Met Kopenhagen, met Parijs, zij zijn allemaal lid van ECF. Op een gegeven moment is het onlogisch om geen lid te zijn. We willen in Europa meer aanwezig zijn, om daar de fiets meer op de kaart te krijgen. Dan is het verstandig om lid te worden van de ECF. In Brussel is dat de club.’
Amsterdam is in Brussel al lid van de expertgroep Urban Mobility, een groep waaraan de Europese Commissie advies vraagt over onderwerpen waaraan ze werken. Een van de onderwerpen waar de commissie dit jaar advies over wil hebben is de EU Cycling Declaration. Daarin erkent Europa de fiets als kracht om verschillende Europese doelen te behalen, onder meer op het gebied van milieu en gezondheid. Hovingh: ‘Dat is een hele waardevolle positie om in te zitten. Amsterdam wil met het ECF-lidmaatschap wat dichter bij het vuur zitten.’
De ECF is heel blij met ABC in de gelederen. Swarttouw: ‘Amsterdam is het aan haar stand verplicht, vinden wij. Natuurlijk je kunt het erover hebben of Amsterdam nu de beste fietsstad is van Nederland, maar in het buitenland wordt dat wel zo ervaren. Daar vinden ze Amsterdam de beste Fietsstad van Europa. Wij willen Amsterdam er graag bij.’
De ECF is nadrukkelijk ook een podium voor kennisuitwisseling: wat kan Amsterdam bieden?
Hovingh: ‘Over fietsparkeren krijgen wij altijd veel vragen, zelfs van steden als Kopenhagen. Dat is behoorlijk uniek. De OV-fiets vindt men interessant en heeft Amsterdam natuurlijk heel veel OV-fietsen. Over de invoering van 30 km/uur in de stad krijgen ook wij best veel vragen. Dat is eigenlijk wel grappig, want op dat onderwerp zijn wij geen koploper in Europa. Vragen aan Amsterdam gaan dan vaak over de link met fietsinfrastructuur: over fietsstraten bijvoorbeeld. Wij dragen steeds meer uit dat de aanleg van vrijliggende fietspaden niet meer de holy grail is. Het gaat echt om te kijken wat in welke straat passend is, over het delen van ruimte, en over snelheid en massa, en dat valt eigenlijk binnen de grotere vraag van hoe richt je de openbare ruimte voor de fiets in.’
In wat voor kennis is Amsterdam geïnteresseerd?
Hovingh: ‘Ik ben wel benieuwd hoe de elektrische fiets en dan vooral de fatbike zich ontwikkelt in andere steden. We zien nu in Amsterdam dat het aantal binnen een paar jaar sterk is gegroeid, maar hoe gaat dat elders. En verder hebben we ook heel specifieke onderwerpen, bijvoorbeeld hoe gaan andere steden om met parkeren van driewielfietsen. Daar hebben we het met andere Nederlandse steden ook wel over.
En waar wij denk ik veel van andere Europese ECF-leden over kunnen leren, is hoe je fietsen kunt stimuleren bij bepaalde groepen. Er zijn in Amsterdam specifieke groepen die minder fietsen, bijvoorbeeld mannen met een migratieachtergrond. In Parijs is men daar ook mee bezig.’
Swarttouw vult aan: ‘Er zijn nog meer onderwerpen waar men in het buitenland meer ervaring mee heeft. Bijvoorbeeld: hoe ga je om met elektrische stepjes? Andere landen hebben daar inmiddels al 10 jaar ervaring mee. Een ander onderwerp: free floating sharebike (deelfietsen zonder docking stations, red.). Ik zie ook voor Amsterdam voordelen in een deelfietssysteem. De meeste fietsen staan het grootste deel van de tijd stil, net zoals auto’s, Op veel plekken is er een fietsparkeerprobleem. Dan zou je eigenlijk meer moeten delen. Het is niet zo dat Nederland alles kan en alles weet, Nederland weet wel veel, maar niet alles.’’
Wat uit Europa is relevant voor het Amsterdamse verkeer?
In Europa worden dingen geregeld die zijn weerslag hebben op het Amsterdamse verkeer. Neem de fatbikes. Als Nederland daar op de een of andere manier iets wil reguleren, dan krijg je al snel te maken met Europese regelgeving. Hovingh: ‘Ja, richtlijnen voor elektrische fietsen worden in Brussel vastgesteld, daar moet onze overheid in mee. Voor ons is het nuttig om via de ECF te horen hoe dingen zitten en wat er mogelijk is.’
Swarttouw: ‘Amsterdam is ook een beetje laboratorium, veel dingen gebeuren hier twee of drie jaar eerder dan elders. Zoals nu met de fatbikes, dat gaat in de rest van Europa ook gebeuren. Je ziet het al een beetje in België en in Duitsland, maar het is nog niet zo zichtbaar en massaal als in Amsterdam. Wat betekent dit voor het fietsen? Is regelgeving mogelijk? Daar zijn onze specialisten mee bezig.’
Heel veel dingen worden op Europees niveau geregeld, en hebben impact op nationaal niveau, en uiteindelijk ook op het verkeer in Amsterdam. De ECF is dan de lobbyorganisatie namens de fiets en aanverwante zaken.
Swarttouw: ‘Er is nu bijvoorbeeld op Europees niveau besloten dat alle nieuwe auto’s Intelligent Speed Adaptation (ISA) moeten hebben. Daarmee kunnen auto’s echt op snelheid worden beperkt, Dat is een veiligheidsmaatregel die ook impact heeft in Amsterdam. Of neem het tegengaan van de import van die hele grote bakbeesten van auto’s, die pick-ups. Die zijn toegelaten door een gaatje in de wet, een geitenpaadje. Dat zijn ook dingen waar we ons mee bezighouden. Dat proberen we op Europees niveau te repareren, want het heeft impact op de veiligheid van fietsers. Maar de autolobby is vele malen groter en sterker dan de fietslobby in Brussel. De ECF geeft 30 mensen op kantoor, dat valt in het niet bij hoeveel mensen en hoeveel geld de autolobby heeft.’
