2022: Deze delegaties hebben Amsterdam bezocht
Fietsen is essentieel om Amsterdam gezond, mobiel en duurzaam te houden. Het lijkt misschien alsof goed en veilig fietsen in Amsterdam een vanzelfsprekendheid is, maar ook hier zijn verschillende uitdagingen geweest voordat we op dit punt waren. En met het ontwikkelen van de fietsstad komen er ook nieuwe uitdagingen bij. Amsterdam Bike City is er om kennis en ervaring te delen over fietsen en fietsbeleid. Delegaties uit verschillende steden wereldwijd bezoeken Amsterdam om inspiratie op te doen over fietsen en fietsbeleid. In dit artikel leest u over de delegaties die in 2022 Amsterdam bezochten en op welke uitdagingen zij zich wilden richten.
12 mei 2022 – Zürich
Op 12 mei bezocht een afvaardiging uit Zürich Amsterdam. Naast het thema ‘fiets’ kwamen zij om te leren over recycling, de bouw in de stad en het hergebruik van constructiematerialen daarbij. Amsterdam Bike City verzorgde een rondleiding per fiets waarin fietsvoorzieningen en fietsinclusief beleid centraal stond. Daarbij bekeken we onder andere de verdeling van de ruimte tussen fietsers, auto’s en voetgangers in verschillende straten, de fietsstraat in de Sarphatistraat, en naar het organiseren van fietsparkeren op plekken waar de ruimte beperkt is.
16 mei 2022 – Turijn en Rome
Rond 16 mei is er een grote groep uit Italië naar Amsterdam afgereisd voor het Handshake project. Handshake is een samenwerking van 13 steden in Europa waarin kennis en ervaring uitgewisseld wordt om het fietsen te verbeteren. Amsterdam is voor Rome en Turijn een voorbeeldstad. Deze groep uit Italië was dan ook in brede zin geïnteresseerd in kennis vergaren over fietssituaties en ervaren hoe het fietsen in Amsterdam gaat. Tijdens het driedaagse programma zijn er acht fietstochten georganiseerd voor de groep van zo’n 50 bezoekers. Tijdens deze tocht hebben we stilgestaan bij de volgende thema’s: fietsparkeervoorbeelden, stedelijke vernieuwingen, kruispunten waar meer ruimte voor fietsers gemaakt is en de inrichting van bepaalde Amsterdamse stadstraten.
Bijzonder leerzaam vond deze delegatie “understanding how important it is to cooperate and dialogue among different offices about almost every project” en dat “every change takes resistance”.
Het mooiste aan de delegaties is dat niet alleen anderen van Amsterdam leren, maar wij ook van onze bezoekers leren. Zo heeft de delegatie uit Italië veel data te delen over projecten en maatregelen. Dit wist Amsterdam, en vele anderen, ook al.
In dit artikel vertelt Raoul Teekamp meer over het Handshake project.
30 mei 2022 – Dublin
Op 30 mei kwam een groep van 14 politici en ambtenaren uit Dublin naar Amsterdam. Er zijn mooie kansen voor fietsontwikkelingen in Dublin: er is politieke aandacht voor de fiets, er is een actieve groep fietsers en er komt steeds meer fietsinfrastructuur in de stad. Vanuit dit punt proberen beleidsmakers het fietsen verder te bevorderen.
Tijdens het eerste dagdeel stapte de groep op de fiets voor een tour langs verschillende soorten infrastructuur: hoofdwegen, fietsstraten, fietspaden, en fietsparkeren. Tijdens het tweede dagdeel was er een workshop over fietsbeleid, waarin we dieper ingegaan zijn op de huidige situatie: de doelen, kansen en uitdagingen voor fietsen in Amsterdam. Tijdens de workshop werd duidelijk dat beter fietsen op zich eigenlijk niet het doel is in Dublin, maar een middel om deze stad leefbaarder en veiliger te maken. Deze conclusie speelt een positieve rol in de altijd lastige discussie over herverdeling van ruimte. Het is namelijk lastig om ruimte te claimen voor fietsers, terwijl de groep fietsers nog niet heel groot is. Doordat het doel breder blijkt te zijn dan alleen ‘beter fietsen’, zijn er meer argumenten voor het claimen van ruimte voor fietsers.
14-10-2022 – Wenen
Op 14 oktober bezocht een delegatie uit Wenen Amsterdam, bestaande uit vertegenwoordigers van het Weense openbaar vervoerbedrijf en ambtenaren van de stad Wenen. Deze groep was vooral geïnteresseerd in het onderwerp ‘fietsparkeren’ – met name het georganiseerd parkeren van fietsen op drukke plekken in de stad.
Tijdens een fietstocht bekeken we verschillende oplossingen voor fietsparkeren in de binnenstad, zoals de fietsenstallingen bij het centraal station (waarvan groot deel nog in aanbouw is) en de ondergrondse fietsenstallingen op het Beursplein en onder de centrale bibliotheek. Ook bekeken we wat er op straat boven de stallingen gebeurt. De bedoeling van zo’n ondergrondse stalling is namelijk meer ruimte voor andere dingen. Om te voorkomen dat er alsnog fietsen op straat gestald worden, blijkt ook handhaving nodig. Je leest hier meer over ondergrondse fietsenstallingen.
Daarnaast is er gekeken naar eenvoudigere oplossingen op straat, zoals de fietsparkeervakken bij winkels, fietsenrekken op straat waaraan fietsen veilig vastgezet kunnen worden en de fietsparkeerboten in de Singel. Door fietsen op het water te stallen, komt er op de kade ruimte vrij.
In dit artikel leest u meer over fietsparkeren in Amsterdam.
19-10-2022 – Dortmund
In Dortmund wordt er gewerkt aan het ontwikkelen van een fietsnetwerk. Om daar meer over te leren, heeft een delegatie uit Dortmund in oktober Amsterdam bezocht. De delegatie bestond uit ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor de planning en infrastructuur in Dortmund. Deze bezoekers waren vooral geïnteresseerd in de ontwikkeling van een fietsnetwerk, de herverdeling van ruimte en het systeem van plus- en hoofdnetwerken.
Met presentaties over onder andere het Amsterdamse fietsnetwerk, fietsontwikkelingen buiten Amsterdam en Amsterdam Autoluw kregen de bezoekers een breed beeld over de ontwikkeling van een fietsstad en het (stap voor stap) terugdringen van de auto in de stad. Een mooi voorbeeld daarvan is de Weesperstraat, die voorheen bestond uit twee rijbanen per rijrichting. Om ruimte te maken voor werkzaamheden is destijds één rijbaan weggehaald. Dit bleek prima te werken, dus deze maatregel is behouden. Op de vrijgekomen rijbaan is plaats gemaakt voor fietsers en voetgangers hebben meer ruimte op de stoep.
We vonden het inspirerend om te zien dat er in Dortmund een heel ambitieus project staat, met strakke doelstellingen. Deze doelstellingen zijn veel strakker dan wij in Amsterdam gewend zijn, dus dat is interessant om te vergelijken.
25-10-2022 – Sejong City (Korea)
Sejong City is een nieuwe stad waar vooral veel regeringsgebouwen staan en nog gebouwd worden. De groep ambtenaren die vanuit deze stad op bezoek waren, stelden een interessante vraag: waarom zou je fietsen als je rijk genoeg bent om een auto te kunnen rijden? Een interessante vraag, waarbij de inrichting van de stad een grote rol in het antwoord speelt. In Sejong City zijn veel brede straten met volop ruimte voor autoverkeer. Dat lijkt op zich handig, maar het maakt autorijden misschien wel te makkelijk. In Amsterdam zijn veelal smalle straten, waardoor het niet zo vlot gaat met de auto. Daardoor is het in Amsterdam vaak makkelijker en sneller om met de fiets te reizen. Dit is gezonder voor de stad en gezonder voor de bewoners.
Ook aan de delegatie uit Sejong City werd het voorbeeld van autobeperking in de Weesperstraat getoond. De aanwezigen waren vooral benieuwd wat bewoners van deze maatregel vonden. Ze waren verrast dat (de meeste) inwoners deze verandering juist toejuigen en dat dit soort initiatieven ook vaak bij inwoners vandaan komen. Amsterdammers hebben behoefte aan minder lawaai en vervuiling in de stad, waardoor het draagvlak voor minder auto’s en betere fietsinfrastructuur groot is. In Sejong City is dat nog niet het geval. Dit bezoek was een waardevolle en leerzame ervaring voor zowel Sejong City als Amsterdam.
18-11-2022 – Antwerpen
De bijna laatste delegatie van dit jaar was afkomstig uit Antwerpen. Dit was een grote en diverse groep die bestond uit actievoerders, vertegenwoordigers van een maatschappelijke organisatie, winkeliers, ambtenaren, bestuurders en wetenschappers. Deze mensen zijn verenigd in hun streven om de Turnhoutsebaan in Antwerpen te verbeteren. Op deze smalle straat rijdt veel autoverkeer waardoor de leefbaarheid en veiligheid onder druk staan. De groep kwam naar Amsterdam om ervaring en inspiratie op te doen over de transformatie van stadsstraten.
In een presentatie zijn ontwikkelingen in Amsterdamse stadsstraten van de afgelopen jaren toegelicht. Stap voor stap werd in Amsterdam de ruimte voor auto ingeperkt en kwam er meer plek voor fietsen. Dit was voor de stad een positieve ontwikkeling, maar het is niet altijd even makkelijk geweest om tot dit punt te komen.
Begin deze eeuw dachten velen in Amsterdam nog dat dat toegankelijkheid van straten voor auto’s cruciaal zou zijn voor bijvoorbeeld de omzet van ondernemers. Ook in Antwerpen heerst dat idee nog. Een gesprek met een Amsterdamse ondernemer leverde interessante inzichten op. De afgelopen jaren zijn de straten van Amsterdam minder toegankelijk geworden voor auto’s, en daardoor beter bereikbaar voor fietsers. Voor veel winkeliers heeft deze ontwikkeling positief uitgepakt.